Od 1 stycznia 2014r. weszła w życie ważna nowelizacja ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług(tekst jednolity: Dz. U. 2011 r. Nr 177 poz. 1054). Zmian jest sporo, dotyczą między innymi momentu, w którym powstaje obowiązek podatkowy, terminu wystawienia faktury VAT a także elementów, które faktura winna zawierać. Poniżej chciałbym jedynie pobieżnie zasygnalizować część zmian dotyczących podatku od towarów i usług.
Bardzo doniosłą zmianą odnośnie podatku VAT jest zmiana momentu powstania obowiązku podatkowego. Do 31 grudnia 2013r. obowiązek podatkowy (co do zasady) powstawał w terminie wystawienia faktury VAT. Fakturę należało wystawić w terminie do siedmiu dni od dnia dostarczenia towaru bądź otrzymania płatności o ile nastąpiła wcześniej. O ww. obowiązku stanowił art. 19 ust 4 powołanej ustawy z brzmienia sprzed 1 stycznia 2014r.:
Art. 19 ust. 4. Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Od dnia 1 stycznia 2014r. powołany przepis został skreślony i zastąpiony przez art. 19a który stanowi, iż obowiązek podatkowy co do zasady powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi
Art. 19a.
1. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 [i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.
Same zaś regulacje dotyczące wystawienia faktury nie zostały uregulowane jak dotychczas w rozporządzenia, a znalazły się w samej ustawie poprzez dodanie art. 106a- 106q
Ponadto art. 106i powołanej ustawy znacznie wydłużył podstawowy termin wystawienia faktury VAT z 7 do 15 dni:
Art. 106i.
1. Fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-8
2. Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy.
Podnieść również należy, iż możliwe jest wystawienie faktury przed dokonaniem dostawy towaru lub dokonania usługi (nie dalej jak 30 dni). Możliwość taką przewiduje art. 106i ust. 7 powołanej ustawy:
Art. 106i.
7. Faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed:
1) dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi;
2) otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty.
Powołane zmiany będą powodować najwięcej problemów w przedsiębiorstwach, które w ramach prowadzenia działalności gospodarczej dokonują sprzedaży towarów wysyłkowo, czyniąc to na koniec miesiąca. W sytuacji, w której towar zostanie zamówiony na koniec danego miesiąca a jego dostarczenie nastąpi na początku miesiąca następnego pojawia się istotna kwestia ustalenia terminu powstania obowiązku podatkowego – zakładając sytuację najbardziej powszechną – a więc wysłanie towaru za pośrednictwem profesjonalnego przewoźnika (podmiot trzeci) – czy będzie to miesiąc wysłania towaru czy też miesiąc jego odebrania przez kupującego.
Nie wgłębiając się w szczegółowe kwestie z tego zakresu trzeba podnieść, iż za wcześnie jeszcze na jednolite stanowisko w tej kwestii. Sprawa dodatkowo skomplikuje się, jeżeli odbiorca zażyczy sobie otrzymanie faktury razem z towarem i np. uiści już cenę – wydaje się, iż fakt dokonania płatności winien zostać odnotowany w fakturze:
Art. 106e.
1. Faktura powinna zawierać:
1) datę wystawienia;
2) kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
5) numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
6) datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
Art. 106b.
ust.1 Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
pkt 4) otrzymanie przez niego [podatnika- przyp. autor] całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.
Jak zostało podniesione jest to jedynie zasygnalizowanie najistotniejszych zmian dotyczących podatku od towarów i usług, których jest znacznie więcej a niżeli przytoczone powyżej.
Radca Prawny Jakub Pitera